Rozporządzić majątkiem na wypadek śmierci
można wyłącznie przez testament. Ustawodawca wprowadził zakaz testamentów
wspólnych, co oznacza, że oświadczenie woli zawierające rozporządzenie
majątkiem na wypadek śmierci może dotyczyć tylko jednej osoby. Nie jest zatem
dopuszczalne, aby np. małżonkowie wspólnie sporządzili testament, każdy z nich
powinien swoją ostatnią wolę zawrzeć w osobnym dokumencie.
Spadkodawca ma swobodę w dysponowaniu
swoim majątkiem. Ta swoboda oznacza możliwość powołania dowolnej osoby ( z
kręgu krewnych lub całkowicie obcych) o ile osoba ta żyje w chwili otwarcia
spadku (tj. w chwili śmierci spadkodawcy), a w przypadku osób prawnych musi ona
istnieć w chwili otwarcia spadku.
W testamencie do
dziedziczenia można powołać jedną lub więcej osób. Jeżeli powołanie do spadku
ma dotyczyć więcej niż jednej osoby, to spadkodawca powinien określić ich
udziały Jeżeli tego nie zrobi każdy ze spadkobierców będzie dziedziczył w
częściach równych. Nie jest konieczne
wskazywanie imienia i nazwiska
spadkobiercy, ale konieczne jest użycie takich określeń przez testatora, aby
było możliwe zindywidualizowanie tej osoby np. „ spadek po mnie ma dziedziczyć
mój najstarszy syn”. Spadkodawca może użyć w testamencie zwrotów
jakichkolwiek, z których będzie wynikała wola powołania do dziedziczenia np.
„powołuję do spadku, ustanawiam spadkobiercą po mnie”, przekazuję spadek po
mnie”.
Spadkodawca nie
może jednak powołać spadkobiercy pod warunkiem ( np. „Ustawiam
spadkobiercą mojego najstarszego syna pod warunkiem, że zawrze on związek
małżeński") lub z zastrzeżeniem terminu.
Takie zastrzeżenia uważa się za nie istniejące, chyba że z treści tego
testamentu lub z okoliczności wynika, że bez takiego zastrzeżenia spadkobierca
nie zostałby powołany. Wówczas takie zastrzeżenia spowodują nieważność
testamentu.
Spadkodawca może w każdej chwili odwołać zarówno
cały testament jak i jego poszczególne postanowienia. Odwołanie testamentu
może nastąpić w sposób dorozumiany np. jeżeli w tym celu testator zniszczy taki
dokument, lub też sporządzi nowy testament, w którym odwoła wcześniej spisaną
ostatnią wolę.
Sylwia Zaręba
radca prawny
www.radca-poznan.eu |